Het nieuwe seizoen, dichterbij dan je lief is!

Het is inmiddels begin oktober 2023, volgens de nieuwste regels zouden de aardappelen op zandgronden al geoogst moeten zijn en de groenbemesters gezaaid. Het lijkt wel of de politiek denkt de natuur echt te kunnen sturen. Gelukkig is er een klein beetje inzicht om dit aan de experts, de boeren zelf over te laten, nou ja voor wat het waard is (een paar dagen extra). Kalenderlandbouw kan grote gevolgen hebben. Het kan grote schade aanbrengen aan het land of enorme opbrengstderving kan het gevolg zijn. Gewassen die niet volledig afgerijpt zijn de bewaring in rijden is ook vragen om moeilijkheden. Laten we hopen dat hier de laatste woorden nog niet over ‘uitgesproken’ zijn.

Markt inzicht

Aan de andere kant is het wel zo dat het einde van het seizoen, volgens de kalender of de natuur, eraan komt. Dat betekent tevens dat we dus weer een begin maken met het nieuwe seizoen. Er is in deze periode weer ruimte om na te denken over de bodemgezondheid en de bemesting voor het nieuwe seizoen. Vorig jaar was dat al volop bezig want de prijzen rezen destijds de pan uit. Niemand die toen kon voorzien waar het naar toe zou gaan. Dat laatste is op dit moment ook gaande, niemand die een voorspelling kan of durft te doen over de prijsontwikkeling voor het komende seizoen. Toch zullen we verder moeten. Want niet voeden of onderhouden, is niet oogsten.

Goed plannen is vooruitzien

Voor een goede oogst in het nieuwe seizoen moeten we de resten van dit seizoen goed en op een natuurlijke manier opgeruimd hebben. Op oogstresten kunnen immers plant parasitaire ziekten overleven. Denk bijvoorbeeld aan Fusarium bij uien en mais of de stengelboorder in maïs. Anderzijds zijn oogstresten een mooie bron van organische stof aanvoer en mits goed verwerkt en omgezet een bron voor humus opbouw. Humus opbouw is weer van wezenlijk belang voor het bufferend vermogen van de bodem. Zowel het bufferen van nutriënten en voedingsstoffen alsmede het bufferen van water.

Voorkom droogte stress en nattigheid

Dit jaar heeft het bufferen van water in de ene regio een belangrijkere rol gespeelt dan in de andere maar ook in natte periodes heeft een goede humus opbouw veel incasseringsvermogen. Vooral door de goede bodemstructuur, die hiervoor nodig is, zorgt het ervoor dat overtollig water sneller afgevoerd kan worden.

Daarbij is humus een vorm van voeding voor ‘donkere dagen’. Bij minder zonlicht en dus minder fotosynthese is er minder voedingsafgifte van de plant naar de biologie in de rhizosfeer. In deze perioden gebruikt bodemleven humus als voedingsbron en maakt dat het beschikbaar komen van nutriënten en energie toch door kan gaan. Je zou humus dan ook kunnen zien als een vorm van uitgestelde zonne-energie, dus feitelijk een bron waarin energie opgeslagen kan worden.

Om het proces van afbraak van oogst resten en de aanmaak van humus te versnellen is het aan te raden Ferti-Life in he najaar (na de oogst) te spuiten. Ferti-Life bevordert de ontwikkeling en groei van schimmels, die zo belangrijk zijn. In de bodem zijn het namelijk vooral schimmels die gewasresten, hoofdzakelijk bestaande uit houtige planten delen, moeten afbreken. Maar dat kunnen ze alleen in zuurstofrijke omstandigheden. In zuurstofarme omstandigheden zijn er bepaalde anaerobe bacteriën die dit kunnen realiseren.

Alleen wanneer de omzetting gebeurt in zuurstofrijke, schimmel gedomineerde omstandigheden levert een ton organisch materiaal meer humus op dan wanneer die afbraak in zuurstof arme omstandigheden plaats vindt. Een ton stro in zuurstof rijke omstandigheden levert tot wel 17% humus, terwijl dit in zuurstofarme omstandigheden beperkt is tot slechts 1,5 %. Het is dus duidelijk dat we schimmelactiviteit nooit genoeg op waarde schatten terwijl we de nadelen van bacteriën onderschatten. Het verschil bij een hectare tarwe met 7 ton stro kan echt groot zijn. Van 105 kg humus in zuurstofarme omstandigheden tot 1200 kg humus in zuurstofrijke omstandigheden.

Werk daarom aan het verbeteren en stimuleren van meer nuttig bodemleven. Een voorbeeld hiervan die je steeds meer ziet is de ecoploeg. De gewasresten worden dus veel minder zuurstofarm weg geploegd (vaak op zwaardere gronden) wat daarom een mooie ontwikkeling is.

Gebruik schimmels! en zie schimmels niet alleen als een plaag die met fungiciden bestreden moet worden maar denk na over het belang van een actief schimmelleven in de bodem. Die functie van schimmels onderstreept direct ook het belang van een goede bodemstructuur waarin de verhoudingen op het TEC in evenwicht zijn. Gebruik daarom Ferti-Life dit najaar na de oogst en neem een bodemmonster voor analyse door Soil Services volgens het Kinsey-Albrecht protocol. Hiermee ontvangt u een uitgebreid bodemmanagementplan waarbij vele inzichten, aanbevelingen en monitoring mogelijk zijn.

Of nog beter, omdat geen één perceel homogeen is of uniform, laat je percelen scannen waardoor de variatie ook in beeld wordt genomen en er nog nauwkeuriger een plan gemaakt kan worden. Vraag je adviseur om meer informatie over het scannen met SoilMasters, of kijk hier op de website.

Zo bereidt je je goed voor op het komende seizoen en maken we ons weerbaar voor de extreme omstandigheden van zowel de natuur als de overheid.