“Om een succesvolle boer te worden moet men eerst de bodem leren kennen.”
Publicatiedatum: 23-03-2020“Om een succesvolle boer te worden moet men eerst de bodem leren kennen.”
(Socrates in Oeconomicus van Xenophon, 400 v.C.)
Ecologie gaat vooraf aan economie
Ecologie is de wetenschap die de betrekkingen tussen de organismen en hun omgeving bestudeert. Economie is de wetenschap die het menselijk streven naar welvaart tot voorwerp heeft. (Betekenissen volgens de Dikke van Dale).
Al sinds mensenheugenis is economie het gevolg van ecologie. Economisch rijke gebieden ontstonden daar waar de omstandigheden gunstig waren vanwege de ligging of de grondsoort. Waar de ecologie dusdanig was dat er goede groeivoorwaarden aanwezig waren. Niet voor niets was een veel gehoorde uitspraak vroeger “arme gronden, arme boeren; rijke gronden, rijke boeren”.
Met de kennis van vandaag zijn we in staat om onze gronden te leren kennen en dusdanig te optimaliseren, dat we arme gronden kunnen verrijken door daar de bodemsamenstelling te optimaliseren. Daarvoor is het dus nodig om de bodem te onderzoeken en die zo te leren kennen. Willen we streven naar welvaart dan moeten omstandigheden optimaal zijn om deze ontwikkeling te laten slagen. De ecologie, die voortkomt vanuit de verhouding tussen organismen en de omgeving moet op orde zijn waardoor het mogelijk wordt het streven (lees opbrengst en kwaliteit) te verkrijgen. Zoals Socrates aangaf in zijn werk is dát de essentie van het boer zijn.
Bodemsamenstelling en bodemweerbaarheid
We moeten weten wat de bodemsamenstelling is. Bodemverdichting komt voor op ruim 50% van de Nederlandse landbouwgronden (afb. 1). Bodemverdichting maakt, dat de voorziening van lucht en daarmee zuurstof matig is en er anaerobe omstandigheden in de bodem ontstaan. Deze anaerobe omstandigheden zijn een potentiele groeiplaats voor allerlei ziekteverwekkers. Om een weerbare bodem te creëren is het eerst en vooral zaak de water- luchthuishouding van de bodem op orde te brengen. Alle andere ingrepen zijn curatieve maatregelen die veel inspanning vergen.
Hoe herstel je de water / luchthuishouding?
Herstel begint bij herkennen. Met name van de verhoudingen in de bodem. Door te meten worden verhoudingen duidelijk en kan de water / lucht verhouding worden beïnvloedt. Dit heeft effect op processen die zich in de bodem afspelen, niet in het minst op het herstel van de weerbaarheid van de bodem. Belangrijk in dit verband is de Calcium/ Magnesium verhouding. Alleen een correct uitgevoerde bodemanalyse verschaft duidelijkheid. De beproefde Kinsey-Albrecht methode is de enige die vanuit deze verhoudingen werkt. Afb. 2: het gevolg van het herstel van verhoudingen. Afb. 3: de oorspronkelijke situatie (Afb. 4 beide nogmaals).
Het gevolg van de juiste verhoudingen.
De adviezen volgend op de bodemanalyse laten al jaren, ook in onafhankelijk onderzoek, zien dat de bodemweerbaarheid verbetert. Dankzij deze aanpak krijgen gewassen minder groeiproblemen en zijn minder snel vatbaar voor ziekten en plagen. Plant pathogene organismen ontdekken ineens dat er in de bodem en rondom de plantenwortel een afweer ontstaat bestaande uit micro-organismen die de plant beschermen tegen aanvallen van ziekteverwekkers. Dankzij het herstel van de verhoudingen neemt ook het waterbergend en water leverend vermogen van de bodem toe. De waterhuishouding van de bodem wordt dus beter en gewassen reageren hier dankbaar op. Het gevolg van de juiste verhoudingen is, dat de kostprijs voor de teelt afneemt en de opbrengsten minimaal gelijk blijven, maar kwalitatief beter zijn. Wanneer de verhoudingen in de bodem verbeteren, dus de Calcium/ Magnesium verhouding en daardoor de water lucht verhouding, heeft dit ook gevolg voor de schimmel/ bacterie verhouding. Het betekent dat de bodem gaat functioneren als het complexe levende organisme dat deze eigenlijk is. Om die reden is het dan ook noodzakelijk te kiezen voor producten die geen afbreuk doen aan de omstandigheden in de bodem. Dit geldt voor de toepassing van gewasbeschermingsmiddelen, als mede voor de toepassing van meststoffen die nog nodig zijn.
Meststoffen in dienst van bodem en gewas
De keuze voor meststoffen is afhankelijk van de mogelijkheden die aanwezig zijn. Als we echter de bodem hebben leren kennen en het belang van een goed functionerende bodem onderkennen zal de keuze altijd vanuit die optiek worden gemaakt. Dat betekent dat er bij de keuze voor de te gebruiken meststoffen wordt gekeken naar de effecten die ze hebben op bijvoorbeeld de verhoudingen in de bodem. Zorgen de meststoffen voor het behoud van de verhouding tussen Ca/Mg? (of verzuren deze meststoffen met Ca verlies tot gevolg?), verdichten ze een bodem (door overmatig Mg in de meststof?) of hebben ze een negatief effect op bodembiologie (door hoge EC waarden (zout) en Chloor houdende meststoffen?).
N-xt meststoffen hebben bewezen geen nadelig effect te hebben op al deze facetten van de bodem. Onderzoek maakt duidelijk dat de organische formulering van de N-xt meststoffen juist bijdrage aan en zelfs beter gaan functioneren wanneer er naar de optimale verhoudingen in de bodem wordt gestreefd. De schimmel/ bacterie verhouding verbetert (afb. 5) wat een gunstig effect heeft op de bodemvruchtbaarheid en bodemweerstand. De efficiëntie van de meststoffen is groter dan de aangewende kilogrammen doen vermoeden. De meststof staat ten dienste van bodem en gewas en vult slechts, dat aan wat op het benodigde moment niet direct beschikbaar is vanuit de bodem. Wat niet benut wordt blijft beschikbaar en wordt opgeslagen in de voorraadkast van de bodem, het TEC.
Herstel de verhoudingen
Maak vandaag nog een afspraak om te bespreken hoe we op uw percelen de bodemverhoudingen de komende jaren kunnen herstellen en welke passende meststoffen er voor uw gewassen zijn die het systeem complementeren. Wij komen graag met u bespreken wat de mogelijkheden zijn en wat wij voor u kunnen betekenen. Vul gerust uw vragen in op ons contactformulier.