Als uw bodem 'ziek' is, wie belt u dan?
Publication date: 18-01-2024'Uw kennispartner in bodemgezondheid', dat is de kreet die wij als bedrijf Healthy Soil vaak maken. Met inmiddels meer dan 20 jaar ervaring in Bodem en Bemesting denken wij zeker dat er een gedegen basis ligt om boeren praktisch te kunnen helpen bij 'bodem-calamiteiten'.
Dat er steeds meer calamiteiten zijn en/of boven water komen is wel duidelijk. Al was het niet in de minste plaats door de vele regen van de laatste maanden.
Veel percelen zijn onder water gelopen of staan flinke plassen op. Het grondwater peil is gestegen en de hele natuur is druk bezig zich te herstellen van de voorbij hele droge jaren. De vochtniveaus in de bodem nemen toe en dat was in principe nodig ook. Zo zie je maar dat alles zich weer naar een evenwicht beweegt. Helaas gebeurd dit wel steeds heftiger en is het steeds lastiger met deze extreme schommelingen om te gaan. Reden temeer om het incasseringsvermogen van uw grond op peil te houden.
Profielkuil
Tot een paar weken geleden was het weliswaar niet meer extreem droog in de bodem maar het was er ook zeker niet overdreven nat, zoals bleek tijdens de vele profielkuilen die we gemaakt hebben.
Wat tijdens het maken van profielkuilen opvallend is, was de link die we steeds weer zagen met de Kinsey-Albrecht Bodemanalyses en de verhoudingen van mineralen aan het klei humus complex. Doordat we inmiddels al vele bedrijven gescand hebben en daarbij ook de bijbehorende bodemdata beschikbaar hebben, kunnen we dit verband goed leggen.
Hoe beter het evenwicht, des te beter is de vochthuishouding. Deze betere vochthuishouding wordt mede veroorzaakt door een actief bodemleven. Een evenwichtige bodemsamenstelling resulteert immers in meer en een actievere wormenpopulaties. Die graven allerlei gangenstelsels in de bodem waardoor er grote “afwateringskanalen” ontstaan in de bodem die, in het geval van de pendelaar allemaal bij de drainage eindigen.
Daarmee zorgt een pendelaar voor een directe verbinding tussen de drainage en de atmosfeer. Er kan dus meer lucht in de bodem komen en meer lucht is weer meer leven.
Bodemleven
En wat doet al dat leven? Dat bouwt aan het organische stof en daarmee aan het humusgehalte van de bodem. Maar het doet meer, het zorgt ook voor het plant beschikbaar maken van (micro)nutriënten voor het gewas, het voorziet de plant van voedsel, lucht en water, het helpt de plant in de continue strijdt tegen allerlei ziekten, plagen (van luizen tot schimmel aantastingen). Het gewas heeft daardoor een betere weerbaarheid en zal efficiënter groeien en meer droge stof produceren. Meer droge stof is simpelweg meer opbrengst. Meer opbrengst met minder input, was dat niet waar we momenteel allemaal naar zoeken?
Probleemoplossend handelen
Er wordt tegenwoordig landbouwgrond verkocht voor astronomische bedragen, maar er wordt bespaart op een goed bodemadvies of juiste analyse die de werkelijke landbouwkundige waarde inschat. Als het dan echt niet meer gaat en percelen worden steeds slechter bewerkbaar, wat doen we dan? Dan komt het “oud ijzer” om de hoek, dan worden er dure maatregelen genomen zoals diepploegen, grondontsmetting, inundatie e.d.. Maatregelen die vanuit het probleemdenken ontstaan en slechts korte termijn een oplossing bieden, maar de echte oorzaak wordt niet hersteld.
Dat leert ons uit de ervaringen bij zowel diepploegen, ontsmettingen en inundatie. Het pakt enkel het probleem (structuur en schadelijke pathogenen) op korte termijn aan, terwijl bodemprocessen elkaar altijd opvolgen waardoor logischerwijs de werkelijke oorzaak 1 of 2 schakels terug in het proces liggen. Als we dát aanpakken, kunnen we structureel iets veranderen en zien we dat gronden weer geactiveerd worden in hun eigen kracht.
Systeemdenkend oplossen, Bodemdokter!
Zou het zinvol kunnen zijn om een 'bodemdokter', die integraal kijkt naar processen eens naar je grond te laten kijken? Het is immers letterlijk de grond onder je bedrijf.
Want wees nu eerlijk, wat doen we als we zelf ziek worden of als onze koeien ziek worden? Dan gaan we naar een (dieren)arts. En wat doe je als de veestapel niet goed presteert en achterblijft in productie? Dan schakel je een voerspecialist in. En bij vragen over je boekhouding bel je ook geen loodgieter om het financiële lek boven water te krijgen maar dan bel je je boekhouder. Voor al dit soort problemen vragen we de hulp van een specialist. Waarom doen we dat niet veel vaker voor onze grond?
Een inmiddels bewezen 'oplossing' is het door Healthy Soil ontwikkelde SAP (Soil Activation Program).
In veel gevallen blijkt dat er al heel veel bereikt kan worden met een paar eenvoudige ingrepen. Bijvoorbeeld door met een bodemscan en bijhorende analyses inzicht in de bodem te krijgen. Veel van onze bodems hebben last van het 'Zieke Bodem Syndroom'. Een term die we afleiden van het werkelijk bestaande "Sick Building Syndrome". Bij een ongezond klimaat in veel bedrijfsgebouwen neemt de productiviteit zeer snel af, stijgt het ziekte verzuim en nemen ook de kosten ernorm toe (dit is al vele male wetenschappelijk aangetoond). Exact dat zien we ook in de bodem gebeuren. De ziekte druk neemt toe, net als de input van GBM en meststoffen terwijl de productiviteit afneemt. Kortom hogere kosten en afnemend rendement. Exact dat wat het Sick Building Syndrome zo kostbaar maakt.
Deze oplopende input en afnemende output staat een gezonde bedrijfsvoering in de weg. Zeker nu er verwacht wordt dat we met steeds minder mogelijkheden ook nog eens een groeiende bevolking moeten kunnen voeden. Dus wordt er vakmanschap gevraagd en naast vakmanschap ook kennis. Kennis van het gewas én de bodem. Want het is niet alleen een kwestie van een ander productje aan het gewas (de mensen in het kantoor) te geven, maar de bodem (het gebouw) moet soms helemaal 'gerenoveerd' worden! En aan die kennis en begeleiding ontbreekt het nog te vaak. Dat is precies waar 'de bodemdokter' van Healthy Soil zich op richt; het activeren van gronden zodat een gezonde bodem ook gezonde gewasgroei kan realiseren.
Microbioom (Soil2Guts.org)
Vanwege juist dat belang van de gezonde bodem is Healthy Soil ook partner geworden van een meerjarig samenwerkingsproject 'Soils2Guts: Microbiome; healthy from soil to gut and back' met o.a. Univeristeit Leiden en Bac2Nature, lees hier meer...
Kortom, 'gezond van bodem tot darmen en terug'. Laat dit nu exact de weg zijn die we al jaren in de veehouderij bewandelen. Want alleen een levende bodem biedt uitzicht op een gezonde toekomst.
Infomeer gerust eens bij de bodemdokter over het bodemactivatie programma en wat voor jou bedrijf het beste is! Want waar kun je anders terecht met je vragen over bodemproblemen dan bij de specialist op dat gebied: Healthy Soil bv