Seizoenen met extremen als nieuwe normaal?
Publication date: 28-05-2024Dit voorjaar was weer een bijzonder voorjaar
Op een groot deel van de bedrijven is gelukkig de toegestane bemesting allemaal keurig uit gereden volgens een iets aangepast schema wellicht, op sommige bedrijven is het alleen gelukt om de stikstof als kunstmeststikstof te geven terwijl weer andere bedrijven al blij konden zijn dat er iets aan dierlijke mest uitgereden werd.
Welke kunstmeststikstof is er voor dit seizoen gekozen?
Een verstandige boer kiest ervoor om óók met zijn bemesting dit seizoen rekening te houden met zijn kapitale bezit aan leven onder de grond, dat onzichtbaar is voor het blote oog maar veel weerbaarheid kan geven met de huidige (weer)extremen.
Wij schetsen vaak een drietal type boeren in de aankoop van meststoffen; 1) iemand die simpelweg altijd voor goedkoopste gaat en verder daar niet teveel bij nadenkt. 2) iemand die beseft dat het anders moet, maar zich laat leiden door alle wet- en regelgeving en ingaat op datgene wat het hardst geroepen wordt of voorbij komt. En dan 3) iemand die zich verdiept in bodemkennis, beseft dat bepaalde processen in zijn grond wel eens beter kunnen werken en doorziet dat alles op zijn bedrijf een systeem is. Hierdoor beseft dit type boer dat het helemaal niet zo logisch is om alleen maar vanuit “het probleem” te redeneren maar op zoek moet gaan naar lange termijn oplossingen.
Het type 3 is vaak een boer die kiest voor de N-xt meststoffen. Alleen die meststoffen spoelen niet uit tijdens excessieve hoeveelheden neerslag die we de laatste maanden hebben ervaren. Deze gecomplexeerde ureummeststoffen binden zich namelijk, dankzij hun unieke formulering, aan het bestaande klei-humus complex en zijn wanneer de plant hier om vraagt, opneembaar. Dus er gaat geen kilogram van de aangekochte stikstof verloren, waardoor tot wel >20% lager giften mogelijk zijn dan gangbaar. Daarbij is deze meststof ook nog eens goed voor het microbiële leven in de bodem en stimuleert het de totale bodembiologie op korte én lange termijn! Dit in tegenstelling tot de vaak goedkopere Kalkammonsalpeter, meststoffen met urease remmers (bijv. Novurea), ammoniumsulfaat (AS), ammoniumsulfaatsalpeter (ASS), Anasol en diverse reststromen uit mestverwerking die steeds populairder gemaakt worden onder naam Renure maar die voor het bodemleven en het ‘systeem bodem’ weinig goeds doen. Je moet het allemaal maar wel weten en er kennis van nemen.
Het ‘Sick Soil Syndroom’
Het bodemleven heeft het dit seizoen al best zwaar doordat veel bodems momenteel vanwege de grote hoeveelheden neerslag verdicht en arm aan zuurstof geworden zijn. De bodem heeft of krijgt dan last van het Sick Soil Syndroom (lees ook onze vorige nieuwsitems hierover). Dit is een afgeleide van het Sick Building Syndroom uit het bedrijfsleven, wat betekent dat het personeel met ziekteverlof is en niet adequaat en productief functioneert omdat de werkruimtes niet voldoen aan de normale vereisten, zoals schone lucht, voldoende ruimte etc. In het ontwerp van bedrijfsgebouwen wordt hier al rekening mee gehouden en getracht deze bedrijfsziekte te voorkomen. Als we de bodem ook beschouwen als de werkomgeving van de bodembiologie, dan zouden we ook in de landbouw hier veel meer aandacht aan moeten schenken. Het voorkomen van deze bodemziekte (Sick Soil Syndroom), levert simpelweg heel veel voordelen op.
Een syndroom is een ziektebeeld waarin een verzameling van symptomen vaak in dezelfde combinatie optreedt en als eenheid beschouwt en aangepakt kan worden. En dat is wat er in de bodem ook gebeurt. Door het Sick Soil Syndroom als geheel aan te pakken voorkom je grote problemen met bodemgebonden ziekten zoals Fusarium, Phytophthora, Pythium, Rhizoctonia, plant parasitaire aaltjes, fosfaatgebrek, slechte calcium en/of magnesium opnamen enz. enz.. Al deze problemen komen voort uit een ongezond bodemmilieu waarin de opportunisten, de ziekteverwekkers, goed gedijen en de disbalans in mineralen niet het juiste ‘klimaat’ kunnen creëren.
Welke praktische oplossingen zijn er en kunnen we het herstellen?
Healthy Soil BV heeft de aanpak van het Sick Soil Syndrome tot één van haar kerntaken gemaakt. Want alleen uit een gezonde evenwichtige basis kan een bodem gezonde producten produceren. Healthy Soil bv maakt o.a. gebruik van de modernste technieken om daarmee eeuwen oude kennis praktisch toepasbaar te maken. Dat begint met het maken van een bodemscan, met de EMi technologie. Deze scan geeft inzicht in de verschillende bodemklassen gebaseerd op EC (geleidbaarheid) en vormt daarmee een basis voor de verdere bodemonderzoeken. Op basis van deze klassen worden vervolgens bodemmonsters genomen conform de Kinsey-Albrecht (KA)methode. Deze bodemanalyse heeft als uitgangspunt dat verhoudingen aan het klei-humus complex essentieel zijn voor een goede bodemsamenstelling en optimale poriënverhouding. Hierdoor ontstaat er ruimte (lucht en water) voor een goed functionerend bodemleven waarin de opportunistische ziekteverwekkers aangepakt worden door het gewenste bodemleven. Met andere woorden er ontstaat een kantelpunt in de “oorlogsvoering” in de bodem in het voordeel van gunstig bodemleven. We vinden weer meer goede schimmels, gewenste bacteriën, gangen gravende wormen, organisch materiaal verkleinende kevertjes en nematoden etende aaltjes. Alleen maar door de omstandigheden op een correcte manier aan te passen. De natuur doet veel meer voor ons dan we vaak realiseren!
Wat ervaart de gebruiker op korte en lange termijn?
Ten eerste verschaft het je inzicht in de sterke en zwakke plekken van je percelen. Middels taakkaarten kun je deze gericht aanpakken en optimaliseren. Het gevolg daarvan is dat er bespaard kan worden op de input want je gebruikt nooit teveel of te weinig maar altijd de juiste dosering. Wij benadrukken al decennia lang dat de bodem de plant voedt en dat we naast het beetje gewasvoeding met name onze bodems moeten onderhouden en voeden, middels de juiste bodemvoeding. De ervaring leert ons inmiddels dat er grofweg 80% gefocust zal moeten worden op bodemvoeding en 20% op gewasvoeding. Deze 20% is wel cruciaal in de rechtstreekse voeding naar het gewas én de aansturing van bodemprocessen (zorg ervoor dat je bemesting dit niet tegengewerkt!). Niet voor niets hebben de bodemvriendelijke- en biologie ondersteunende meststoffen zoals de N-xt Fertilizers producten zich hiervoor al bewezen.
Wat we dit seizoen, zeker in de akkerbouw, meer dan ooit zullen zien is dat op vele percelen te vroeg begonnen is met de werkzaamheden waardoor bodems verdicht zijn geraakt omdat ze eigenlijk nog te nat waren.
Daardoor is de plant niet in staat voldoende nutriënten vanuit de bodem op te nemen omdat de beworteling niet goed ontwikkeld raakt. Hierdoor raakt de plant in de stress, als gevolg van het Sick Soil Syndroom, de plant laat die stress zien in de vorm van verhoogde ziektegevoeligheid en tekort aan sporenelementen. Bladmeststoffen kunnen komend seizoen wel eens belangrijker worden dan ooit. Op het juiste moment het gewas een handje helpen met extra energie, amide-stikstof en sporenelementen zal het grote verschil gaan maken in kwaliteit en opbrengsten. Vraag onze bodem/bemestingsadviseurs gerust eens naar de mogelijkheden die Healthy Soil hiervoor klaar heeft staan.
In de veehouderij hebben we inmiddels gemerkt dat de gecombineerde aanpak, het Bodemactivatie Programma én de N-xt meststoffen, resulteert in een betere graskwaliteit en hogere melkkwaliteit met hogere gehalten vet en eiwit. Daarbij blijkt ook dat de uiteindelijke silagekwaliteit in de kuilbult stabiel en op hoog niveau blijft. De betere kwaliteit van het kuilgras betekent ook dat de koe met iedere hap opgenomen droge stof meer structuur, eiwit en energie opneemt. Hierdoor neemt de droge stof behoefte af bij minimaal gelijke behoefte. Kortom een melkgevende koe haalt meer uit dezelfde hoeveelheid voer en die koe wordt productiever en winstgevender (met minder mest en betere mest). De gestegen gehalten en de paar procent meer melk resulteren maken dat de investeringen in je bodem via het Bodemactivatie programma en de N-xt meststoffen snel zijn terug verdient.
Informeer gerust naar mogelijkheden voor uw bedrijf en wat het kan betekenen voor de toekomst.